Beth yw Cam-drin a Phwy all Helpu?
Rydym yn falch o ddweud yn dilyn y prosiect peilot a nodir isod a gyda chymorth ariannol dilynol gan Lywodraeth Cymru, cynhyrchwyd 22,000 DVD Cadw’n Ddiogel dwyieithog. Cafodd pob Cyngor Bwrdeistref Sirol ar draws Cymru 1000 o gopïau i’w dosbarthu i breswylwyr ynysig neu sy’n agored i niwed posibl yn eu cymunedau.
Yn ogystal, roedd llawer o weithwyr proffesiynol ar ôl gwylio’r fideos byr hefyd wedi sôn i gydlynydd 50+ Gweithred Bositif Caerffili y byddai’n ddefnyddiol pe gallai’r fideos hyn fod ar gael ar-lein er mwyn i staff eu defnyddio mewn hyfforddiant. Felly, yn gweithio gyda’n gilydd, rydym wedi llwytho’r ffilmiau hyn i’n gwefan gan alluogi gweithwyr proffesiynol, trigolion a’u teuluoedd i gael y cyfle i’w gwylio, ac o ganlyniad, eu helpu nhw i helpu cadw’u hunain, eu ffrindiau, eu cymdogion a defnyddwyr gwasanaethau’n ddiogel.
Sut a pham oedd y gwaith hwn yn digwydd?
Mae codi ymwybyddiaeth o gam-drin ac esgeulustod gyda’r cyhoedd yn gyffredinol ac, yn benodol, grwpiau oedolion sy’n agored i niwed wedi bod yn weledigaeth ar gyfer Tîm Diogelu Oedolion sy’n Agored i Niwed (POVA) Gwasanaethau Cymdeithasol Cyngor Bwrdeistref Sirol Caerffili (CBSC) ers peth amser. Maent yn sylweddoli nad yw mwyafrif y trigolion yn deall beth a olygir wrth gam-drin, beth yw’r arwyddion a’r symptomau, ac yn bwysig iawn, lle gallant droi am gyngor neu gymorth. Nod Gwasanaethau Cymdeithasol yw datblygu hyfforddiant priodol i alluogi preswylwyr i fod yn fwy cymwys i adnabod cam-drin, adrodd i’r awdurdodau a grymuso pobl i warchod eu hunain, eu ffrindiau, eu perthnasau a’u cymdogion.
Yn benodol, roedd y tîm yn awyddus i ddatblygu rhywbeth sy’n cydnabod bod pobl yn aml yn dysgu’n well oddi wrth rywun maent yn gallu cysylltu â hwy neu gyda phwy maent yn rhannu tir cyffredin. Felly maent wedi cysylltu â Fforwm Bwrdeistref Sirol Caerffili 50 + i weithio gyda hwy ac rydym wedi trefnu i 3 o wirfoddolwyr o’r fforwm i ddod yn hyfforddwyr cymheiriaid. Mae’r gwirfoddolwyr hyn, gyda chymorth ‘Cyfaill’ proffesiynol yna wedi gwneud cyflwyniad ‘Cadw’n Ddiogel’ sy’n egluro beth yw cam-drin a sut i gael cymorth a chyngor. Cyflwynwyd hyn i nifer o grwpiau a sefydliadau pobl hŷn ar draws y fwrdeistref.
Gofynnodd y tîm POVA i’n gwirfoddolwyr am eu hadborth ar sut oedd darparu’r sesiynau ac os oedd unrhyw beth yr oeddynt yn teimlo bod angen gwella neu ddatblygu. Teimlai’r gwirfoddolwyr cymheiriaid i gymheiriaid Fforwm 50 + y rhai a allai fod yn gaeth i’w cartrefi ac yn fwy agored i gamdriniaeth oedd leiaf tebygol o fynd i’r sesiynau hyn ac felly yn ffordd angen dod o hyd i gael cyngor hwn iddynt. Trafodwyd hefyd bod galwyr stepen drws yn fater o bryder a thrafodwyd hyn yn y sesiynau’n aml.
Yn gweithio gyda’r Cyngor a Chydlynydd 50+ Gweithred Bositif Caerffili cytunwyd y dylid gwneud y cyflwyniad POVA ar DVD y gellid ei ddosbarthu’n uniongyrchol i breswylwyr a gallai fod yn gaeth i’r tŷ neu allai fod yn ynysig ac agored i niwed. Cytunodd Fforwm Caerffili Dros 50+ a Menter Caerffili i weithio gyda Biomorphic Energy Productions i ffilmio’r cyflwyniadau. Caniataodd Heddlu Gwent i’r prosiect ddefnyddio un o’i ffilmiau sy’n cwmpasu galwyr stepen drws a Grŵp Pobl yn Gyntaf Plymouth yn ein galluogi i ddefnyddio’u ffilm ‘Safety on Buses’. Golygwyd ac isdeitlwyd y cynnyrch gan Biomorphic Energy Productions a wnaeth wedyn dwyn y 5 ffilm ynghyd ar un DVD.
Mae’r prosiect hwn yn enghraifft wych o sut gall gwrando a gweithio gyda phobl hŷn arwain at ymgysylltu ystyrlon a manteision i bawb dan sylw.